Obrona Demokracji Parlamentarnej

W nowych warunkach politycznych władze naczelne stronnictwa wiele uwagi poświęcały opracowaniu nowej strategii. Witos nadal utrzymywał nieformalne kontakty z obozem narodowym. Jednak odbudowa „grubej czwórki” nie była możliwa, gdyż Chrześcijańska Demokracja i NPR zachowywały dystans wobec dotychczasowych swoich partnerów, jak też rządu.

Z początkiem 1929 r. na forum sejmowym wyszła na jaw sprawa bezprawnego finansowania przez ministra Gabriela Czechowicza kampanii wyborczej BBWR. W tej sytuacji Witos uznał, że w obronie parlamentaryzmu i demokracji stronnictwa antysanacyjnej opozycji powinny ze sobą ściśle współpracować.

Obrona Parlamentaryzmu

Od połowy 1929 r. zaczęło kształtować się porozumienie sześciu partii centrum i lewicy zwane Centrolewem. Witos był jednym z głównych jego konstruktorów. Podchodził do tego porozumienia pragmatycznie. Sądził, że należy poszukiwać na płaszczyźnie programowej wspólnych elementów. W grudniu 1929 r. Centrolew odniósł poważny sukces obalając rząd Kazimierza Świtalskiego. Przywódcy ugrupowań opozycyjnych wierzyli wówczas, że możliwe jest odsunięcie sanacji od władzy drogą parlamentarną.

Witos uświadamiał sobie fakt, że walka prowadzona z sanacją na forum sejmowym może nie znajdować zrozumienia w społeczeństwie. Dlatego wyszedł z inicjatywą przeniesienia jej poza parlament. Organizowano wspólne wiece stronnictw Centrolewu. Przywódca „Piasta” wykazywał w tym zakresie ogromną aktywność, czego przejawem był udział w ponad stu zgromadzeniach. Wyrażał pogląd, że spór pomiędzy rządem i opozycją powinien rozstrzygnąć naród w przedterminowych wyborach. Momentem kulminacyjnym tej akcji Centrolewu był zwołany 29.06.1930 r. w Krakowie Kongres Obrony Prawa i Wolności Ludu.

Sukces Centrolewu

Wincenty Witos

Obrona Demokracji Parlamentarnej